Stichwortverzeichnis V-Z

Stichwortverzeichnis V-Z

Vaterländisches Archiv (1857-1863)
Verein für die Geschichte des Herzogtums Lauenburg (1884-1910)

Lauenburgische Heimat (1925-2003)

V

Vagelscheeten ->Brauchtum, Vogelschießen

Valluhn, Siedlungsgeschichte 65 33ff.

Valthjofsstad, Kirchentür 155 22-27 (m. Abb.)

Vaterländischer Frauenverein SB 30 315ff.

Vennekohl -> Fennekohl

Verbände, Herzogtum Lauenburg 28 38f.

Verein deutscher Zündholzfabrikanten 151 61

Verein für die Geschichte des Herz. Lbg. 19 1-10 (m. Abb.), 20 1f., 77 36-40 (m. Abb.)

Verein für die Geschichte des Herz. Lbg., 100jähriges Bestehen SB 20 13-52 (m. Abb.)

Vereine, Herzogtum Lauenburg 28 38f.

Vereine, landwirtschaftliche 92 42ff.

Vereine, landwirtschaftliche, Herzogtum Lauenburg 1857/4

Vereine s. a.: Sportverein(e)

Vereinigungsrecht, lbg.-preußisches 1928 110-114

Vereinsgeschichte, Kreis Herz. Lbg. SB 30 279-281 (m. Abb.)

Verfassung, Herz. Lbg. 1848/49 155 41-59

Verfassungsfabrik 1863/8-419

Verfassungsgeschichte, Herz. Lbg. 164 77-105 (m. Abb.)

Verfassungsgeschichte, Kreis Herz. Lbg. 156 20-83 (m. Abb.)

Verfolgung, politische und rassistische 160 48-60

Verkehrserschließung, Kreis Herz. Lbg. SB08 7-10 (m. Abb.)

Verkehrsgeschichte, Stecknitzfahrt SB29 1-176 (m. Abb.)

Verkehrsweg, Berlin-Hamburg 1897 11-13

Verkehrsweg, Elbe-Trave-Kanal 1899 1-39

Verkehrsweg, Hamburg-Berlin 1897 5-8

Verkehrsweg, Hamburg-Lübeck 1897 5-8, 78 127, 144 69ff., 145 27-37

Verkehrsweg, Lübeck-Hamburg 1897 5-8, 96 56-68 (m. Abb.), 144 69ff., 145 27-37

Verkehrsweg, Lübeck-Lüneburg 1897 8-11

Verkehrsweg, Lübeck-Schaalsee 140 3-14 (m. Abb.)

Verkehrsweg, Lüneburg-Lübeck 1897 8-11

Verkehrsweg, Mölln-Lübeck 96 22-55 (m. Abb.)

Verkehrswege, frühgeschichtlich 137 10ff.

Verkehrswege, Groß Grönau 96 22-55 (m. Abb.)

Verkehrswege, Herzogtum Lauenburg 1897 5-8, 112 13-43 (m. Abb.), 126 10-38 (m. Abb.), SB 30 183-199 (m. Abb.)

Verkehrswege, mittalterliche, Lübeck 1899 94-97

Verkehrswege, Mittelalter 140 3-14 (m. Abb.), 146 8-14 (m. Abb.)

Verkehrswege, Schwarzenbek, 19. Jh. 132 70-109 (m. Abb.)

Verkehrswege, Verbesserung, 18. Jh. 96 22-55 (m. Abb.)

Verkehrswege s. a.: Alte Salzstraße; Chausseen; Handelswege

Verkoppelung 1863/5-275, 1927 44ff., 36 30ff., 126 54ff.

Verkoppelung, Abstimmung über V. 1863/8-428ff.

Verkoppelung, Amt Steinhorst 4 10-12, 14 124-137, 17 1-12, 44 25-37, SB 10 32ff.

Verkoppelung, Aufhebung von Börse 10 36-38, 13 91-101 (m. Abb.)

Verkoppelung, Bauervogtstelle 1863/5-250

Verkoppelung, Berechnungsverfahren 54 39

Verkoppelung, Dassendorf 1926 87-89

Verkoppelung, Duvensee SB10 32ff.

Verkoppelung, Flächenmaß, Calenberger Morgen 1863/5-248

Verkoppelung, Geesthacht, Rechtstreit 130 26-34

Verkoppelung, Grambek 84 73-81

Verkoppelung, Groß Grönau 105 21-54 (m. Abb.)

Verkoppelung, Grünhof-Tesperhude SB28 74ff. (m. Abb.)

Verkoppelung, Hamwarde 1927 100-105

Verkoppelung, Handwerksansiedlung 54 38

Verkoppelung, Havekost SB19 56-64 (m. Abb.)

Verkoppelung, Herzogtum Lauenburg 1863/5-5, 44 25-37, SB20 136-159, 163-170

Verkoppelung, Hollenbek 52 31ff. (m. Abb.)

Verkoppelung, Hornbek 1931 44ff.

Verkoppelung, Klinkrade 11 64-68 (m. Abb.)

Verkoppelung, Kreis Herz. Lbg. SB 30 223-236

Verkoppelung, Kühsen 54 37-48 (m. Abb.)

Verkoppelung, Mölln 94 51ff., 95 16-47

Verkoppelung, Müssen SB13 116-120 (m. Abb.)

Verkoppelung, Schiphorst 17 6f.

Verkoppelung, Schwarzenbek SB22 (m. Abb.)

Verkoppelung, Siebenbäumen 17 7

Verkoppelung, Steinhorst 20 27-29

Verkoppelung, Wegeverhältnisse 4 10-12

Verkoppelung, Wentorf/H. 58 3f.

Verkoppelungs-Rezeß, Entwurf 1863/5-260

Verlobung 1699 1935 21f.

Vermehren, Ziegeleipächter 138 52f.

Vermessungen, geographische 1863/9-433

Verordnungen, hannoversche Zeit 99 79-88 (m. Abb.)

Versteinerungen -> Fossilien

Vertelln -> Plattdeutsch

Vertriebene SB 30 86ff. (m. Abb.)

Vertriebene, Mölln, 1945 89 57ff.

Verwaltungsaustausch, 1945 87 13-52 (m. Abb.)

Verwaltungsgeschichte, Kreis Herz. Lbg. 156 20-83 (m. Abb.)

Vest, Johannes 161 22ff. (m. Abb.)

Via Regia 61 12

Viebranz-Verlag 149 40f. (m. Abb.)

Viehseuche, lauenburgisches Gebiet 33 19

Viehseuchen, Bekämpfung 33 10ff.

Viehsterben, Steinhorst 33 6-19

Viehzucht, Kreis Herz. Lbg. SB 30 233f.

Vierlande, Rechtstreit 17. Jh. 35 5-8

Vierlande, Wanderungen 115 73

Viertelhufe, Normalgröße 1863/10-464

Vieth, Johann August Friedrich SB02 46 (Abb.)

Villa, Billeweg um 1900 SB 30 156 (Abb.)

Villa, Miraflores, um 1914 SB 30 156 (Abb.)

Villenkolonien, „Villenklauseln“ SB 30 155f.

Villenkolonien, Billetalgemeinden SB 30 153-156 (m. Abb.)

Visitationen -> Generalkirchenvisitationen

Visscher, Nicolaus, Kartenmacher 1863/9-436

Vögel, nordische 59 21-27 (m. Abb.)

Vogel, Samuel Gottlieb SB11 145ff. (m. Abb.)

Vogelgesang 44 1-8

Vogelkunde -> Ornithologie

Vogelschießen -> Brauchtum. Vogelschießen

Vogelschutz, Bedeutung 26 31-33 (m. Abb.)

Vogelwelt 1926 97f.

Vogelwelt, Adler 1927 72

Vogelwelt, Großtrappe 1932 23f.

Vogelwelt, Kolkrabe 1927 107

Vogelwelt, Kreis Herz. Lbg. 100 88ff.

Vogelwelt, lauenburgische 1925 23-25, 6 39f.

Vogelwelt, lauenburgische, Dettmann 1929 29-32

Vogelwelt, Mölln 11 69-73 (m. Abb.)

Vögte, Mölln, Reformationszeit 36 7-26

Vokalismus, lauenburgischer 1933 3f., 51ff.

Vokalismus, lauenburgischer 1934 10ff.

Völckers, Carl 57 48f.

Volksaberglaube -> Aberglaube

Volkshochschulen SB 30 278

Volkshumor -> Humor

Volkskunde, Besprechen 1930 10-14

Volkslied, lauenburgisches 1930 45-50, 93-97

Volkssagen, Sammler, Diermissen 28 11-13 (m. Abb.)

Volksschulwesen, Kreis Herzogtum Lbg. 74 1-35 (m. Abb.)

Volkssturm, Mölln 82 29-37 (m. Abb.)

Volkszählungen 1871 und 1939, Kreis Herz. Lbg. SB 30 131

Völlerei, Verbot, hannoversche Zeit 99 79-88 (m. Abb.)

Vollhufe, Normalgröße 1863/10-464

Vollrath. T. H. 94 50-55

v. Neegaard, Regierungsass., Gesetzsammlungsherausgeber 1863/2-88

Vor- und Frühgeschichte, Bodendenkmalschutzgesetz 12 17-22

Vor- und Frühgeschichte, DDR 12 15-17

Vor- und Frühgeschichte, Inventarisierung, Pommern 12 8-10

Vor- und Frühgeschichte, Landesaufnahme, Flensburg 12 10-14

Vor- und Frühgeschichte, Tagung 1956 12 1-4

Vor- und Frühgeschichtsforschung, DDR bis1956 12 5-8

Vorwerk, Gebäude 1938 100f. (m. Abb.)

Voßberg, Stadtgrenze, Mölln 163 13-21 (m. Abb.)

W

Wachvorschriften 102 57ff.

Wackerbart, David 22 10-15 (m. Abb.)

Wackerbarth, Christoph August von 67 19 (Abb.)

Wackerbarth, Christoph von 67 17 (Abb.)

Wackerbarth, Familie von 65 3ff., 67 11-30 (m. Abb.)

Wackerbarth, Familie von 1903 77-100, 146 73

Wackerbarth, Familie von, Quelle 1815 1909 103

Wackerbarth, Franz Heinrich 51 43

Wackerbarth, Heinrich 81 32

Wackerbarth, Joseph Anton Gabalion von 67 19 (Abb.)

Wackerbarth, von, Wappen 67 13 (Abb.)

Wackerbek, Dorfgeschichte 56 9ff.

Wädekin, Johann Conrad 83 16ff.

Waffenvernichtung, Freikorps, 1918/19 SB 30 47 (Abb.)

Wagener, Laurentz 31 17-21

Wagner, Familie 90 36ff. (m. Abb.)

Wagner, Friedrich Heinrich 90 40f. (m. Abb.)

Wagner, Johann Friedrich Wilhelm 157 72 (Abb.)

Wahlen 1919-1932, Kreis Herz. Lbg. 160 4-28 (m. Abb.)

Wahlen, Geesthacht 1890-1907 125 79-81

Wahlen, Herzogtum Lauenburg, 1871 159 78-88

Wahlen, Kreis Herzogtum Lauenburg, 1912-1933 124 58-75

Wahlen, Kreis Herz. Lbg. 1919-1932 SB 30 50-62 (m. Abb.)‘

Wahlen, Kreis Herz. Lbg., 1946-1990 SB 30 88ff. (m. Abb.)

Wahlen, Lauenburg/E., 1946-1988 125 91-95 (m. Abb.)

Wahlen, Mölln 1867-1933 SB17 167-180 (m. Abb.)

Wahlen, Schwarzenbek 1946 159 3-16 (m. Abb.)

Wahlen, Wahlgesetz 1926 1f.

Wahlen, Weimarer Republik, Schwarzenbek 132 132-156

Wahlgesetz 1926 1f.

Wahlsprüche -> Sinnsprüche

Währung (Umrechnung) 119 14

Währung s. a.: Geld

Waisenkinder, Heiratsgabe 1932 92

Wakenitz, Fischerei 31 29-32

Wakenitz, Flußlauf 1860/11-244f.

Wakenitz, Name, Ursprung 84 63ff.

Walcke, Urkundensammlung 1886 400

Wald -> Forstwesen; Kreis Herzogtum Lauenburg

Waldbodenfauna 30 30-36 (m. Abb.)

Waldeck, von, Wappen 1931 37 (Abb.)

Waldfrevel, Strafen 30 30

Waldjugend, Mölln 26 35f.

Waldschutz, biologischer 22 38-40

Waldsiedlung, Dassendorf SB 30 159f. (m. Abb.)

Wale, Groß Pampau, Fossilienfunde 130 3-16 (m. Abb.)

Walkmühle, Knakendiek 30 46f.

Walkmühle, Ratzeburg 1940 14, 38 50-58

Walksfelde, Name, Ursprung 84 65

Walksfelde, Nationalsozialismus 161 21ff. (m. Abb.)

Wallanlage, Mölln, Franzosenschanze 142 55-62 (m. Abb.)

Wallanlagen, Systematisierung 12 31-40 (m. Abb.)

Wallbaum, Laurentius 25 32ff.

Waller, Paul SB21 81 (m. Abb.)

Wallfahrtsorte, lauenburgische 1905 84-87

Wallmoden-Gimborn, General 139 7ff.

Wallmoor 127 90-92

Walrowe, Raubritterfestung 1857/7-139

Walthausen, Fähnrich von 39 33ff.

Walzenbeil 60 20-22 (m. Abb.)

Wancken, Jacob Christian von 51 51-57

Wanderbuch 1821 139 91-93

Wanderbuch, Papiermacher 13 107f.

Wanderbuch, Papiermachergeselle 11 73-75

Wanderpaß 125 42f.

Wandervogel 29 42f.

Wandmalerei, Ratzeburg, Dom, Kreuzgang 1931 16-19 (m. Abb.)

Wandschneider, Gerhard 92 51(Abb.)

Wandteppiche, Ratzeburg, Altes Kreishaus 75 54-58

Wangelau, Amtsbuch 1618 1891 67f.

Wangelau, Flurbereinigung 75 50 (Abb.)

Wangelau, Flurkarte 1927 (Abb. 4 vor S. 13)

Wangelau, Flurkarte 18. Jh. SB20 161 (Abb.)

Wangelau, Hof Koch SB21 119 (Abb.)

Wangelau, Kriegerdenkmal SB14 123 (Abb.)

Wangelau, Ortsname, Ursprung 84 65

Wappen, Albrecht I., Herzog von Mecklenburg 161 63 (Abb.)

Wappen, Askanier 58 22f.

Wappen, Bernhard II., Herzog von Sachsen SB18 19 (Abb.)

Wappen, Bistum Ratzeburg 142 5f. (m. Abb.)

Wappen, Franz II., Herzog von Sa.-Lbg. 1932 53, SB07 7 (Abb.)

Wappen, Fürstentum Ratzeburg 161 11 (Abb.)

Wappen, Heinrich der Löwe 97 7 (Abb.), 110 14 (Abb.)

Wappen, Heinrich III., Herzog von Sa.-Lbg. 58 16f.

Wappen, Herzöge von Braunschweig 1931 17f. (m. Abb.)

Wappen, Herzöge von Sa.-Lbg. 17 19-27 (m. Abb.)

Wappen, Herzöge von Sa.-Lbg. SB07 6f.

Wappen, Herzöge von Sachsen 1931 17f. (m. Abb.)

Wappen, Herzogtum Lauenburg 1931 8-11 (m. Abb.)

Wappen, Herzogtum Lauenburg s. a.: Wappen, Kreis Herz. Lbg.

Wappen, irisches 100 17 (Abb.)

Wappen, Johannes Proell 142 5f. (m. Abb.)

Wappen, Kreis Herzogtum Lauenburg 47 5

Wappen, Kreis Herzogtum Lauenburg 1931 8-15 (m. Abb.), 1936 43, SB 30 39 (m. Abb.)

Wappen, Kreis Herzogtum Lauenburg, s. a.: Wappen, Herzogtum Lauenburg

Wappen, Lauenburg/E. 58 22 (Abb.)

Wappen, lauenburgische, Wasserzeichen 17 19-27 (m. Abb.)

Wappen, Lauenburgisches Jägerbataillon 53 3

Wappen, Löwendarstellung 58 21-26 (m. Abb.)

Wappen, Lutow, Albert 144 53 (Abb.)

Wappen, Lützow, Bartold 138 22ff. (m. Abb.)

Wappen, Mölln 1927 122f., 113 21-24 (m. Abb.), 120 106 (Abb.),

Wappen, Ratzeburg, Bistum 91 23 (Abb.)

Wappen, Ratzeburg, Domherren 138 28ff.

Wappen, Riecke 124 17f. (m. Abb.)

Wappen, Sachsen-Lauenburg 144 26f.

Wappen, von Blücher 1931 16ff. (m. Abb.), 111 8-10 (m. Abb.),

Wappen, von Blücher, Bischöfe 1931 17f. (m. Abb.)

Wappen, von Bülow-Gudow 120 88 (Abb.)

Wappen, von Daldorf 59 13 (Abb.), 17 (Abb.)

Wappen, von dem Knesebeck 111 2 (Abb.)

Wappen, von Grönau 1931 16ff. (m. Abb.), 155 61 (m. Abb.)

Wappen, von Holdorp 1931 16ff. (m. Abb.)

Wappen, von Jesow 1931 17ff. (m. Abb.)

Wappen, von Lützow, Familie 1931 (Abb. vor S. 5)

Wappen, von Lützow 120 88 (Abb.)

Wappen, von Parkent(h)in 144 16 (Abb.)

Wappen, von Parkent(h)in, Familie 1931 17ff. (Abb. vor S. 5)

Wappen, von Pentz 120 87f. (m. Abb.)

Wappen, von Ramdohr 120 85 (Abb.)

Wappen, von Rantzau 114 37 (Abb.), 120 88 (Abb.)

Wappen, von Rautenkrantz 95 3ff. (m. Abb.)

Wappen, von Rautenkranz, Franz Karl 1934 41 (Abb.)

Wappen, von Rautenstein 95 10ff.

Wappen, von Sachsen 95 13ff.

Wappen, von Schacke 138 22ff. (m. Abb.)

Wappen, von Schrader 106 96ff. (m. Abb.), 114 109 (Abb.), 120 82ff. (m. Abb.)

Wappen, von Speirmann 120 84 (Abb.)

Wappen, von Stisser 120 82 (Abb.)

Wappen, von Tode 116 4 (Abb.), 36-40 (m. Abb.)

Wappen, von Wackerbarth 67 13 (Abb.)

Wappen, von Waldeck 1931 37 (Abb.)

Wappen, von Wickede 161 78 (Abb.)

Wappen, von Wittorf 1931 16ff. (m. Abb.)

Wappen, von Witzendorff 98 27 (Abb.)

Wappen, Welfenhaus Braunschweig 97 5-7 (m. Abb.)

Wappen, Wilhelm von Braunschweig 100 17ff. (m. Abb.)

Wappenstein, Göldenitz 46 24f. (m. Abb.)

Warnstedt, Carl Ludwig von SB10 121 (Abb.)

Wartburgfest 129 53

Waschen, Wäsche 10 39f.

Wassermühle 120 105ff. (m. Abb.)

Wassermühlen 162 81ff. (m. Abb.)

Wasserstraßen, Stecknitzkanal 30 48-50

Wasserverschmutzung, Garrensee 77 59-61 (m. Abb.)

Wasserzeichen 6 17 (Abb.), 16 16ff. (m. Abb.), 17 19-27 (m. Abb.), 18 20-22 (m. Abb.)

Wasserzeichen, Uelzen 14 140 (Abb.)

Wau -> Wode(n)

Weber, A. Paul 43 39-43 (m. Abb.), 97 55, 149 62-65 (m. Abb.)

Weber, A. Paul, Stadtwappenentwurf Mölln 113 24 (Abb.)

Weber, Johann Reimert 54 22-30, 57 51f.

Weberei 1935 18-21 (m. Abb.)

Weberei, Mölln 1900 133f.

Weberei, Technik 53 55f.

Weberhandwerk 64 6-9

Weberkarde, Mölln 1900 133f.

Webstuhl, Zugwebstuhl um 1750 53 57 (Abb.)

Webstühle 53 55f.

Wedderkop, Familie von 1884 75-84

Wedderkop, Gottfried von 11 57ff., 14 124ff., 54 14-22 (m. Abb.), 57 21-39 (m. Abb.)

Wederkop, Familie von, Sarkophage 57 39 (Abb.)

Wederkop, Magnus von 57 21-39 (m. Abb.)

Wegegeld, Groß Grönau 96 22-55 (m. Abb.)

Wegegeldeinnehmer 96 36ff., 56ff.

Wegegelderhebung 144 80ff.

Wegegeldrolle 96 23ff. (m. Abb.)

Wegeverhältnisse, Verkoppelung 4 10-12

Wegränder, Feldsteinmauern 1934 31

Wegweiser, Bunge-Ottensen 45 69 (Abb.)

Wehningen, Lehnsakten 57 17

Wehningen, Rittergut 44 24

Wehranlagen, Systematisierung 12 31-40 (m. Abb.)

Wehrdienstverweigerung 53 73-75

Wehrmachtskommandantur, Tätigkeit 1945 SB15 48-58 (m. Abb.)

Wehrmühle -> Mühle

Wehrsport SB03 4-28

Weichert, Siegfried, Nachruf 45 74

Weichselvereisung 15 4ff.

Weihnachtsbräuche 1850 1937 16ff.

Weihnachtsbräuche 19. Jh. 105 60f.

Weihnachtsreklame, Kritik 1936 21

Weinbau, Herzogtum Lauenburg 127 39-64 (m. Abb.)

Weinkrug 1692 41 33 (Abb.)

Weißstorch 1933 79f.

Weißstörche, Kreis Herz. Lbg. 164 59-76 (m. Abb.)

Weiterbildung, Lehrer 42 1-17

Welcker, C., Geheimrat 1897 78-81

Welcker, E. 100 83ff.

Welcker, Karl Theodor SB06 26ff. (m. Abb.), SB27 162 (Abb.)

Wellingsbüttel (Hadeln), Lehnsakten 57 19

Wellrad 60 51f. (m. Abb.), 62/63 52f. (m. Abb.)

Wenden -> Slawen

Wendfeld 56 4-21 (m. Abb.)

Wendisch-Segrahn -> Segrahn

Wenighe, Raubritterfestung 1857/7-139

Wenk, Ali 62/63 54-58

Wensel, Jean Louis 1926 44f., 1929 78, 81 57-60 (m. Abb.), 158 75-87 (m. Abb.)

Wenzel, Jean Louis, Werke 158 88-100 (m. Abb.)

Wensel, Johann Ludolf -> Wensel, Jean Louis

Wentorf, Apotheke SB11 195f.

Wentorf, Gasthaus 1927 (Abb. 6 nach S. 122)

Wentorf A/S, Bauernhaus, Umsetzung 161 3-9 (m. Abb.)

Wentorf/H., Amtsbezirk 124 97

Wentorf/H., Ansichtskarte um 1955 SB 30 94 (Abb.)

Wentorf/H., Apotheke SB01 40f. (m. Abb.)

Wentorf/H., Aussiedlerlager 142 73f.

Wentorf/H., Bevölkerungsentwicklung 147 19

Wentorf/H., Bundeswehreinmarsch 1960 SB 30 102 (Abb.)

Wentorf/H., Displaced Persons 142 67-73

Wentorf/H., Einnehmerhaus 126 22

Wentorf/H., Ersterwähnung 1217 57 53-58, 58 1

Wentorf/H., Flüchtlingsdurchgangslag. SB 30 94ff. (m. Abb.)

Wentorf/H., Flüchtlingslager 142 73f.

Wentorf/H., Forstdienststelle SB26 359-363

Wentorf/H., Gasthaus Wilke 124 98 (Abb.)

Wentorf/H., Gemeindearchiv, Bestände 120 68-72 (m. Abb.)

Wentorf/H., Gemeindeverfassung 136 7-56

Wentorf/H., Gorch-Fock-Straße 5 124 100 (Abb.)

Wentorf/H., Heimatrecht 19. Jh. 57 58f.

Wentorf/H., Kasernen 142 63-79 (m. Abb.)

Wentorf/H., Kinogeschichte 145 66 (m. Abb.)

Wentorf/H., Kriegsende 1945 124 110 (Abb.)

Wentorf/H., Landjägerhaus 124 100 (Abb.)

Wentorf/H., Mühle 162 92f. und 106 (Abb.)

Wentorf/H., Ortsgeschichte 57 53-58, 58 1-4

Wentorf/H., Postspedition SB16 84

Wentorf/H., Rathaus 124 95-115 (m. Abb.)

Wentorf/H., Rathaus 1954 124 112 (Abb.)

Wentorf/H., Reinbeker Klosterbesitz 57 53-58

Wentorf/H., Schulmeister 16 20f.

Wentorf/H., Stromversorgung, Entwicklung SB 30 259

Wentorf/H., Urkunden 57 53-58

Wentorf/H., Verkoppelung 58 3f.

Wentorf/H., Verwaltungsgeschichte 124 95ff.

Wentorf/H., Villa Miraflores 124 101ff. (m. Abb.)

Wentorf/H., Villenkolonie SB 30 153-156 (m. Abb.)

Wentorf/H., wirtschaftliche Entwicklung 147 23

Wentorf/H., Wohnrecht 57 58f.

Wentorf/H., Zollhaus 1860 109 43 (Abb.)

Wentorf/H., Zollstelle 34 13ff., 143 91-94

Wentorf/H., Zollstreit 1615 34 17ff.

Wentorf-Sandesneben, Sportverein 52 45-47

Wentorf-Sandesneben, Hallenhaus 117 77 (Abb.)

Wentorf-Wohltorf, Siedlungen 126 76f.

Wenzel -> Wensel

Werbung, Vorschriften 1928 1928 24-26 (m. Abb.)

Werft, Hitzler, Lauenburg/E. SB 30 208f. (m. Abb.)

Werften, Lauenburg/E. 41 36-41, 139 58-64 (m. Abb.)

Werkssiedlungen, Kreis Herz. Lbg. SB 30 149-152 (m. Abb.)

Werkzeug, jungsteinzeitlich 142 35ff. (m. Abb.)

Westphal, Helma 112 64ff.

Wetstein, Ulrich 1929 24

Wettbewerb „Schönstes Dorf“ 6 5

Wetterdienst, Schwarzenbek 6 28-31 (m. Abb.)

Wickede, Familie von 161 73-80 (m. Abb.)

Wickede, Familie von, Wappen 161 78 (Abb.)

Wickede, Otto von 161 73ff. (m. Abb.)

Wichmann, Joh. Christ. 20 23ff.

Wiedertäufer, Groß Grönau 114 21 (Abb.)

Wiedow, Paul 118 38ff. (m. Abb.)

Wiegels, Johannes, Nachruf 120 116-119 (m. Abb.)

Wiegels, Johannes, Prosatext, plattdeutsch 120 118

Wiegen -> Christkindwiegen

Wiegendrucke, Mölln 93 40-42 (m. Abb.)

Wiegendrucke, Mölln 144 40ff. (m. Abb.)

Wiener Kongreß, „Ringtausch“ SB06 5ff.

Wiershop, Amtsbuch 1618 1891 60-62

Wiershop, Kirchengeschichte 37 13-16

Wiese, Ludwig 129 98ff. (m. Abb.)

Wiggers, Moritz 129 56f. (m. Abb.)

Wilberg, Johann Heinrich Friedrich 148 29ff.

Wilbrandt, Familie 154 63-67

Wild, Einzäunung 110 31-42 (m. Abb.)

Wilddieberei 1857/2-74f.

Wilddieberei, Sachsenwald 110 52f.

Wilde Jagd (Sage) 1937 10-16

Wilde Karde, Vorkommen in Mölln 32 12

Wildpark, Sachsenwald 110 31-42 (m. Abb.)

Wildschaden, Erstattung 1857/2

Wildwächter 1857/2-69

Wilhelm I., König von Preußen 49/50 1-10 (m. Abb.), 52 1-3

Wilhelm II., deutscher Kaiser 41 52f. (m. Abb.)

Wilhelm II., Raddampfer 41 52f. (m. Abb.)

Wilhelm, Christian Adolph 139 91-93

Wilhelm, Herzog von Braunschweig 100 16ff. (m. Abb.)

Willehad, Bischof, Groß Grönau 143 95-100

Willhöft, Alfred, Nachruf 127 93 (m. Abb.)

Willhusen, Schulmeister 16 20f.

Windmühle, Dassendorf SB 30 206 (Abb.)

Windmühlen 162 81ff. (m. Abb.)

Windmühlen, Funktionsverbesserung 1932 89f. (m. Abb.)

Windmühlen, Labenz 15 14-24 (m. Abb.)

Windmühlen, Ventikanten 1932 89f. (m. Abb.)

Winterfahrt nach Lovlia 51 76

Winterling, Anekdote 3 35f.

Wirtschaft 1989ff., Kreis Herz. Lbg. SB 30 104-119 (m. Abb.

Wirtschaft, Kreis Herz. Lbg. nach 1945 153 73-75

Wirtschaftsentwicklung, Kreis Herz. Lbg. 147 20ff.

Witte 74 76ff.

Witten 1930 25-31 (m. Abb.), 114, 1932 18-23 (m. Abb.)

Witten, Münzfund Sarnekow 1929 147 (Abb.)

Wittenburg 88 44-52 (m. Abb.), 127 78-85 (Abb.)

Wittenburg, Kirche 127 83f. (m. Abb.)

Wittorf, Gustav Friedrich 66 8f.

Wittorf, von, Wappen 1931 16ff. (m. Abb.)

Wittorff, Jochim Werner von 1892 131-135

Witzeeze, Amtsbuch 1618 1891 77-82

Witzeeze, Dückerschleuse 118 85-92 (m. Abb.), 123 16-41 (m. Abb.), 134 105ff. (m. Abb.)

Witzeeze, Grabungsfund 36 1-3 (m. Abb.)

Witzeeze, Hofgraben 31 5f.

Witzeeze, Kapelle 31 6-8

Witzeeze, Kiesabbau 156 97 (Abb.)

Witzeeze, Mühle 162 93 und 107 (Abb.)

Witzeeze, Ortsname, Ursprung 84 67

Witzeeze, Schleuse 134 97-101 (m. Abb.), 156 90-93 (m. Abb.)

Witzeeze, Schulmeister 16 20f.

Witzeeze, Wohnhaus Jenkel SB21 9 (Abb.)

Witzendorff, Dietrich Wilhelm von 164 91 (Abb.)

Witzendorff, Familie von 98 26ff. (m. Abb.)

Witzendorff, Ottokar von 49/50 9 (Abb.)

Witzhaver-Viert, Forstdienststelle SB26 469-471

Wizelin 1930 83-87

Wizok, Ortsname, Ursprung 84 66

Wochenendsiedlung, Dassendorf 148 94-118 (m. Abb.)

Woden, Aberglaube 1937 3-6

Wohltorf, Alte Allee 1 (Thieshof) 122 35-47 (m. Abb.)

Wohltorf, Firma Dr. Klie SB01 22 (m. Abb.)

Wohltorf, Kirche, Einweihung 1930 41-44 (m. Abb.)

Wohltorf, Osterfeuer SB 30 126 (Abb.)

Wohltorf, Schulmeister 16 20f.

Wohltorf, Villenkolonie SB 30 153-156 (m. Abb.)

Wohnraumsituation 1945ff. SB15 59ff.

Wohnschiff, Mölln 133 55 (Abb.)

Wohnungsbau nach 1945, Selbsthilfe SB 30 168f. (m. Abb.)

Wohnungsbau, Ratzeburg, 20er Jahre SB 30 161f. (m. Abb.)

Wohnungsbauprojekte SB 30 149-152 (m. Abb.)

Wohnungsnot, Mölln, nach 1945 SB 166-167 (m. Abb.)

Wolf von Schwarzenbek 132 3-12

Wolfsjagd in Lauenburg 1926 94-97

Wolfsschatz, Lauenburg/E. 1928 56f.

Wollenberg, Dieter 120 117 (Abb.)

Wollheim, Hermann Johann SB10 75ff.

Wolter, Hubert, Nachruf 76 107f. (m. Abb.)

Woltersdorf, Grabungsfunde 1930 32

Woltersdorf, Gut, Aussiedlung 126 59ff.

Wordt, Amtsbuch 1618 1891 55-58

Worpswede, Teufelsmoor 1860/11-368

Worth, Flurname, Bill Feitz 148 87-93 (m. Abb.)

Worth, Forstdienststelle SB26 344-353 (m. Abb.)

Worth, Kirche von 1794 SB 30 120 (Abb.)

Worth, Kirchspiel 39 8-13

Worth, Marienhufe 39 8-13

Worth, St. Maria 37 13-16 (m. Abb.)

Wossidlo, Richard 1929 33

Wotersen, Bernstorffsches Archiv 99 109-111 (m. Abb.)

Wotersen, Familie von Daldorf 41 20-28, 59 13f. (m. Abb.)

Wotersen, Flurkarten 18. Jh. 123 81ff. (m. Abb.)

Wotersen, Geldregister 124 22-43 (m. Abb.)

Wotersen, Geschichte 123 80-109 (m. Abb.)

Wotersen, Grabungsfunde 123 86ff. (m. Abb.)

Wotersen, Gut 124 22-43 (m. Abb.)

Wotersen, Gutsverwaltung 124 22ff.

Wotersen, Herrenhaus 123 108 (Abb.)

Wotersen, Lehnsakten 57 6, 61 26-43

Wotersen, Rittergut 44 13f.

Wotersen, Rittersitz Daldorff 123 80-109 (m. Abb.)

Wühlmäuse 1936 93-97 (m. Abb.)

Wühlmäuse s. a.: Mäuse

Wulf, Centa SB 30 329 (Abb.)

Wulff-Thaysen, Horst SB21 124 (Abb.)

Würmer, fossile 45 57-62 (m. Abb.)

Wüste, Wüstung 1927 103

Wüstung, Wackerbek 56 9ff.

Z

Zander, Christian 102 25f. (m. Abb.)

Zander, Christian L. E. SB27 137 (Abb.)

Zander, Christian Ludwig Enoch 1898 54

Zander, Pastorenfamilie 65 48f.

Zarrentin 127 78-85 (m. Abb.)

Zauberring 1930 74f.

Zecher s. a: Groß Zecher; Klein Zecher

Zecher, Familie von 70 69f.

Zecher, Ortsname, Ursprung 84 68

Zecher, Rittergut 44 10f.

Zehntregister 1230 1904 106-114, 1909 1-69, 95-103

Zehntregister 1230, Ratzeburg 99 1ff. (m. Abb.)

Zehntregister, Abdruck 1887 1-40

Zeitpachteinnahmen 1863/10-453, 457

Zeitung, Lauenburgische Zeitung 1894 120-125, SB27 180ff.

Zeitungen als historische Quelle 149 78-84 (m. Abb.)

Zeitungen, Archivbestände 149 90-95

Zeitungswesen um 1800 149 48-60 (m. Abb.)

Zeitungswesen, Kreis Herzogtum Lauenburg 149 (m. Abb.)

Zeitzeugenbericht, 1806 1885 150-157

Zeitzeugenbericht, 1850ff. 101 13-31 (m. Abb.)

Zeitzeugenbericht, 1866 1889 70-74

Zeitzeugenbericht, 1869ff. 73 1-35 (m. Abb.)

Zeitzeugenbericht, 1870ff. 73 36-65 (m. Abb.)

Zeitzeugenbericht, 1897ff. 119 84-91 (m. Abb.)

Zeitzeugenbericht, 1908 (ca.) 101 40-43

Zeitzeugenbericht, 1945 122 87-92

Zeitzeugenbericht, 1945ff., kabarettistischer 48 6-12

Zeitzeugenbericht, Boizenburg 1989 153 126-135 (m. Abb.)

Zeitzeugenbericht, Breitenfelde 1857/58 102 72

Zeitzeugenbericht, Breitenfelde 1905ff. 119 37-74 (m. Abb.)

Zeitzeugenbericht, Elbübergang 1945 76 74-76

Zeitzeugenbericht, Erster Weltkrieg, RZ 134 3-70 (m. Abb.)

Zeitzeugenbericht, Flucht 1945 89 92-96

Zeitzeugenbericht, Geesthacht 1945 44 37-42

Zeitzeugenbericht, Geesthacht 1945/46 83 45-57

Zeitzeugenbericht, Grenzöffnung 1990 130 51-62 (m. Abb.)

Zeitzeugenbericht, Groß Thurow 1945 90 12-35

Zeitzeugenbericht, Gülzow 1945 141 61-73

Zeitzeugenbericht, Hochleistungssportler 88 22-26

Zeitzeugenbericht, Jagd- und Forstlehre 1850ff. 107 5-24, 108 29-52

Zeitzeugenbericht, Jagdlehre, 1850ff. 104 60-101 (m. Abb.)

Zeitzeugenbericht, Kühsen 100 74-75

Zeitzeugenbericht, Lauenburg/E. 96 69-72

Zeitzeugenbericht, Lauenburg/E. 1900ff. 99 89-103, 115 34-50 (m. Abb.)

Zeitzeugenbericht, Lauenburg/E. 1945 49/50 38-45

Zeitzeugenbericht, Lauenburg/E. 1945 82 1-28

Zeitzeugenbericht, Lauenburg/E. um 1900 81 61-67

Zeitzeugenbericht, Lauenburg/E. vor 1914 105 10-20

Zeitzeugenbericht, Lauenburg/E., 1768 1887 66-74

Zeitzeugenbericht, Lehrer, 19. Jh. 42 30-51 (m. Abb.)

Zeitzeugenbericht, Lehrerseminar 1900 121 45-55 (m. Abb.)

Zeitzeugenbericht, Mölln 86 42-49 (m. Abb.)

Zeitzeugenbericht, Mölln 1844-1860 1936 83-93

Zeitzeugenbericht, Mölln 1915ff. 77 46-52 (m. Abb.)

Zeitzeugenbericht, Mölln 1936-1950 128 3-58 (m. Abb.)

Zeitzeugenbericht, Mölln 1945ff. 117 47ff.

Zeitzeugenbericht, Mölln um 1850 91 39-51 (m. Abb.)

Zeitzeugenbericht, Mölln, 1846-56 94 50-55

Zeitzeugenbericht, Mölln, plattdeutsch 90 35-44 (m. Abb.)

Zeitzeugenbericht, Ratzeburg 88 12ff.

Zeitzeugenbericht, Ratzeburg 1861-1864 1932 86f.

Zeitzeugenbericht, Ratzeburg 1905ff. 117 19-60

Zeitzeugenbericht, Ratzeburg 1938-1950 101 1-12

Zeitzeugenbericht, Ratzeburg 1945 133 60-62 (m. Abb.), 139 87-90

Zeitzeugenbericht, Ratzeburg, LG 1933-41 158 59-64 (m. Abb.)

Zeitzeugenbericht, Ratzeburg, Schule 138 104-106 (m. Abb.)

Zeitzeugenbericht, Ratzeburg, Seminar 121 45-55 (m. Abb.)

Zeitzeugenbericht, Sahms 1945 47 31-33

Zeitzeugenbericht, Sandesneben 1942 141 85-87

Zeitzeugenbericht, Sandesneben um 1870 77 41-46

Zeitzeugenbericht, Schaalseewanderung 1948 153 57-59

Zeitzeugenbericht, Schmilau 1927-1945 158 46-64 (m. Abb.)

Zeitzeugenbericht, Schnakenbek 1945 112 63-68

Zeitzeugenbericht, Schulausflug 1948 153 57-59

Zeitzeugenbericht, Schulwesen, dörfliches 100 81f.

Zeitzeugenbericht, Trauungen 1952 153 60-62

Zeitzeugenbericht, Weihnachten 1862 105 60f.

Zeitzeugenberichte 1943-1950 SB15 (m. Abb.)

Zementwerk, Lauenburg/E. 139 66

Zeppelin, Ratzeburg 134 41 (Abb.)

Zeppelin, Zieglerfamilie 138 60ff.

Ziegelei, Lauenburg/E., Theodor Basedow SB 30 210 (Abb.)

Ziegelei, Mölln 35 13-19 (m. Abb.), SB 30 209 (Abb.)

Ziegelei, Neuvorwerk 138 32-70 (m. Abb.)

Ziegelei, Trockenscheune 35 17 (Abb.)

Ziegeleien SB 30 209-211 (m. Abb.)

Ziegeleien, Lauenburg/E. 139 64-66 (m. Abb.)

Ziegenhagen, Friedrich 49/50 33f.

Ziegler, Wappen 138 34 (m. Abb.)

Zienburger Schleuse 123 29

Ziethen, Austausch 1945 87 48ff.

Ziethen, Besiedlung nach 1945 SB 30 163-165 (m. Abb.)

Ziethen, Hans Joachim Heinrich 11 73-75

Ziethen, Hans Joachim, Papiermachergeselle 13 107f.

Ziethen, Kirche 1936 17

Ziethen, Kirche, Grabstein von Schack 156 6 (Abb.)

Ziethen, Ortsname, Ursprung 84 68f.

Ziethen, Rechtslage nach 1945 88 38-43

Zigeunertöpfe  Taterntöpfe

Zimmermannsmarkierung 119 3-10 (m. Abb.)

Zinck, Heinrich 18 12f.

Zinke, G. G. 74 59

Zinksärge 1929 115f.

Zinnsärge 1929 115f.

Zisterzienser-Kloster, Zarrentin 127 78f. (m. Abb.)

Zoll, Elbzoll 1863/10-453

Zoll, Landzoll, Herzogtum Lauenburg 1860/5

Zoll, Tesperhude SB28 21-36 (m. Abb.)

Zoll, Transitzoll 145 27-37

Zoll, Transitzollverein 143 81-94

Zollamt Wandsbek 144 77 (Abb.)

Zollbefreiung 143 86

Zollenspieker, Elbzoll 130 17ff.

Zollfreiheit 144 69ff.

Zollfreiheit, Transit Hamburg-Lübeck 143 82f., 145 27-37

Zollgeschichte, Elbzoll 130 17-25 (m. Abb.)

Zollgrenze, Herzogtum Lauenburg 34 10ff.

Zollkrieg, Hamburg-Dänemark 145 27-37

Zollordnung, dänisch, 1839 145 29

Zollpflichtbefreiung, Lübeck-Büchener Eisenbahn 1860/5-88f.

Zollpolitik, Franz II. 34 10ff.

Zollstätte, Lauenburg/E. 131 44f.

Zollstelle, Wentorf/H. 34 13ff., 143 91-94

Zollstellen 144 69ff.

Zolluniform, dänisch, vor 1864 144 76 (Abb.)

Zollverein, holsteinisch-lauenburgisch 143 89ff.

Zollverordnung, dänisch, 1838 143 85, 144 69ff.

Zollverwaltung, Herzogtum Lauenburg 143 81-94

Zuchtvereine 92 43

Zugvögel, nordische 59 21-27 (m. Abb.)

Zukunftsschau 1937 27-34

Zülen, Familie von 65 6ff., 70 69f.

Zündholzindustrie SB 30 211-213 (m. Abb.)

Zündholzindustrie, Lauenburg/E. 134 71-78 (m. Abb.), 137 23-53 (m. Abb.), 139 41-50 (m. Abb.), 140 15-46 (m. Abb.), 151 55-85 (m. Abb.)

Zündwarenmonopol 151 72-85

Zündwarensteuer 137 48ff.

Zünfte -> Zunftwesen

Zunftladen 1928 58 (Abb.)

Zunftwesen, Ratzeburg 1889 34-53

Zunftwesen, Tuchmacher 38 50-58 (m. Abb.)

Zwangsarbeit, Geesthacht 160 80-93 (m. Abb.)

Zwangsarbeit, Schleswig-Holstein 1939-1945 160 61-79

Zwangsarbeiter, 1933-1945 SB 30 73ff. (m. Abb.)

Zwangsarbeiter, Gräber 147 64 (Abb.)

Zwangsarbeiterkinder, Gedenkstätte 160 135-139 (m. Abb.)

Zweiter Weltkrieg, Elbübergang Schnakenbek 112 63-68

Zweiter Weltkrieg, Flüchtlinge SB15 10ff. (m. Abb.)

Zweiter Weltkrieg, Kreis Herz. Lbg. SB 30 71ff. (m. Abb.)

Zweiter Weltkrieg, Kriegsende 1945 SB15 15ff., SB 30 79f. (m. Abb.)

Zweiter Weltkrieg, Mölln 89 1-121 (m. Abb.)

Zweiter Weltkrieg s. a.: Zeitzeugenbericht

Zweites Gesicht 1937 27-34

Zwölftenglauben 1937 3-6